ვტორი:პაატა შამუგია
პროგრესის შიში ყოველთვის არაა სულელური ფობია. ჩვენს წინაპრებს მეხის შედეგად გაჩენილი ცეცხლისა ეშინოდათ და არცთუ უსაფუძვლოდ. კი, სხეულს ათბობდა, მაგრამ ვინაიდან დისტანცირება ჯერ არ ესწავლათ, ერთი-ორი მათი თანაგამოქვაბულელი საფუძვლიანად აშიშხინდა ამ მოგიზგიზე წითელ მასაში.
ღმერთი კი მთლად ისეთი პრადვინუტიც ვერ გამოდგა, რომ მეხისთვის ინსტრუქციებიც მოეყოლებინა.
გავიდა დრო და ადამიანებმა ისწავლეს ცეცხლთან გამკლავება, ხვნა-თესვა, მრავალპროფილიანი სექსი, თმის დავარცხნა, მოკვლა, სადღეგრძელოები, ტყუილი... დაამარცხეს სტიქია, ქოლერა, დაამარცხეს იმპერიები, მეტ-ნაკლებად _ რასიზმი და გენდერული დისკრიმინაცია... მაგრამ ცივილიზაციის პიკზეც კი ვერაფერი მოუხერხესშიშს...
ამასობაში შიშის სუნი აღმოაჩინეს მეცნიერებმა.
როგორც ბრიტანელი სპეციალისტები ამტკიცებენ, `შიში არათუ განიცდება, უკვე მისიშეყნოსვაც შეგვიძლია.” ერთ-ერთ უცხოურ საიტზე მთელი გვერდები აქვს ამ, ერთი შეხედვით, სენსაციურ მასალას დათმობილი.
რამე რო იყოს, მავანი მწერალი (კოდური სახელით: პატრიკ ზუსკინდი) ამ ამბავზე ცხელ-ცხელ რომანს დაწერდა, სათაურად `სუნამოსაც” დაარქმევდა და დიდ ტირაჟსაც `დაარტყამდა”. რომანის პერსონაჟი smellmaker-ია (სუნთმქმნელი?). როგორია?
ბესტსელერის სუნი მცემს.
მოკლედ: ადამიანებში გამოიყოფა სპეციფიკური სუნის მქონე ქიმიური ნივთიერება, რომელიც პირდაპირ შიშის ზარს სცემს ნებისმიერს, ვინც მას შეიყნოსავს. ხომ არიან ადამიანები, რომლებიც ყველაში შიშს იწვევენ. მაგალითად, თავის დროზე სტალინი, ჰიტლერი... ბრიტანელ მეცნიერებზე დაყრდნობით თავისუფლად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ამ ორი ტირანის სხეული ჭარბად გამოყოფდა იმ სურნელს, რომელსაც ეს-ესაა “შიშის სურნელი” ეწოდა. არადა, სულაც არ ყოფილა “ცუდი” სუნი, პირიქით.
ცუდი სურნელი კონტრკულტურშიკ ჯ.ჯ. ალენთან მოვიკითხოთ, მის სანახავად მოსულ ათასობით მაყურებელს საკუთარ ექსკრემენტებს რომ ესროდა. არადა, მაყურებელთა აღფრთოვანებული რეაქციების გათვალისწინებით, ექსკრემენტის სუნი სულაც არ ყოფილა საშიში. შიშს იმდენად ბანალური სუნი აქვს, რომ კეთილგანწყობასაც კი აღძრავს თურმე.
შიშის სურნელი შეიქმს სიყვარულსო...
